Back Keteltrom Afrikaans دفية (آلة موسيقية) Arabic Літаўры Byelorussian Тимпан Bulgarian Timpan BS Timbales Catalan Tympány Czech Pauke Danish Pauke German Τυμπάνια Greek
 | |
| Enghraifft o'r canlynol | math o offeryn cerdd  |
|---|---|
| Math | melodic percussion instrument |
 Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia | |
Math o offeryn taro cerddorol yw timpani (/ˈtɪmpəni/)[1] (timps, yn anffurfiol) neu tympan (er y gall tympan gyfeirio at fathau eraill o ddrymiau, gan gynnwys tambwrîn). Mae wedi ei wneud trwy bilen sy'n cael ei alw'n 'ben' ac sydd wedi'i ymestyn dros bowlen fawr sy'n draddiadol wedi'i gwneud o gopr yn wreiddiol. Timpani pedal yw'r math sy'n cael ei ddefnyddio fwyaf erbyn hyn, a gall chwaraewyr medrus ei thiwnio yn gyflym a chywir gan ddefnyddio pedal droed. Mae'r timpani yn cael ei chwarae trwy daro'r pen gyda ffon bwrpasol sy'n cael ei alw'n 'ffon' neu 'ordd'.
Esblygodd y timpani dros amser o fod yn ddrymiau milwrol i un o brif offerynnau cerddorfa glasurol erbyn diwedd y 18g. Heddiw, maent yn cael eu defnyddio mewn sawl math o ensemble, gan gynnwys seindyrf cyngerdd, seindyrf ymdeithiol, cerddorfeydd, a hyd yn oed mewn rhai bandiau roc.
Gair Eidaleg lluosog am 'timpano' yw timpani. Prin y defnyddir y gair unigol hwnnw, a bydd sawl timpani yn aml yn cael eu galw'n 'timpanis'. Timpanydd yw'r enw a roir i gerddor sy'n chwarae'r timpani.